Modal shift containers blijkt lastig

ING Research voorziet “grenzen aan de groei logistiek”

Voorzichtige omzetgroei, personeelstekorten blijven uitdaging
Foto: Shutterstock

De transport- en logistieksector krijgt dit jaar weer vaste grond onder de voeten. In het pakketvervoer, de logistiek en het wegvervoer keert groei terug nu overtollige voorraden zijn afgebouwd en de vraag naar consumentengoederen herstel vertoont. Tegelijkertijd zorgen de zwak aantrekkende economie en de lage industriële vervoersvraag ervoor dat de groeimogelijkheden beperkt zijn in 2025.

Dat blijkt uit het nieuwe Vooruitzicht Transport en Logistiek van ING Research. Daarbij hebben de binnenvaart en het spoor volgens ING Research last van het kwakkelende Duitse achterland en zorgt de energietransitie voor minder vervoer. Ook blijft de gewenste verschuiving van containers van de weg naar het water en spoor uit.
De grote zeehavens – waaronder Rotterdam – zien dit jaar naar verwachting per saldo weer enige groei, al blijven de onzekerheden in handelspolitiek en toeleveringsketens voorlopig groot.

Modal shift

Verschuiving van containers van de weg naar water en spoor – waar de overheid al lange tijd op in zet – blijkt in de praktijk moeilijk. Waar het aandeel in de containerafvoer vanuit Rotterdam naar het achterland via binnenvaart en spoor in 2013 nog respectievelijk 35% en 11% bedroeg was dit in 2023 zelfs gedaald naar 31% en 10%. Vooral de internationale afvoer van containers via de Rijn zit in het slop. De verslechterde concurrentiepositie is onder andere te wijten aan de afgenomen betrouwbaarheid door schommelende waterstanden en capaciteitsproblemen op het spoor. Initiatieven zoals subsidie om containers van de weg naar het water te verplaatsen hebben hier geen verandering in kunnen brengen.

Personeelstekort

Hoewel groei van de vraag in transport en logistiek grenzen kent, is personeelstekort voor bedrijven vaak een belangrijkere zorg. Het gaat hierbij niet altijd om logistiek personeel zoals chauffeurs en conducteurs, maar ook om technici en steeds meer ICT’ers.

De krapte heeft te maken met vergrijzing en verminderde instroom, maar ook met het ziekteverzuim in de sector dat nog altijd bijna een 1%-punt hoger ligt dan voor corona en aanmerkelijk hoger dan gemiddeld.
Na een daling sinds eind 2022 is de vacaturegraad alweer opgelopen. Op elke 1.000 banen in transport en logistiek staan nu 47 vacatures open (tegenover 52 op het hoogtepunt) en meer dan de helft van de ondernemers ziet personeelstekort dan ook als belangrijkste belemmering.

Rico Luman Sector econoom Transport en Logistiek: “Dat het personeelstekort in de transportmarkt eigenlijk niet is weggeweest en nu alweer oploopt, wijst op de structurele uitdaging voor bedrijven. Technologie lost dit voorlopig ook niet op. Het is dan ook logisch dat veel kleinere bedrijven permanent blijven werven”.

Stijging faillissementen

Na goede jaren kreeg de winstgevendheid van bedrijven in transport en logistiek een terugslag door minder vraag, hogere kosten en tariefdruk. Het aantal faillissementen lag in de eerste helft 40% hoger dan een jaar terug en steeg vooral in de grootste deelsector, het wegvervoer.

Ondanks de sterke groei is het faillissementspercentage nog wel lager dan in het verleden, omdat er ook veel bedrijven zijn bijgekomen. Tegelijkertijd is de financiële uitdaging met relatief sterke loonsverhogingen en stijgende kosten door o.a. naleving van nieuwe wetgeving en investeringen in ICT nog niet over en kan de trend zich nog doorzetten. Gunstig is wel dat het dieptepunt in de vervoersmarkt achter ons lijkt te liggen, de kostenstijging dit jaar afneemt en de terugkerende volumegroei voor een iets betere onderhandelingspositie zal zorgen.

Lees ook: TLN bezorgd over “ondragelijke kosten intermodaal vervoer”

Onderwerpen:

Auteur: Annelies van Stijn