De sierteeltsector is ingestort. Het stagneren van de export door het coronavirus heeft grote gevolgen voor kwekers, veilingen, exporteurs en vervoerders. Arno Driessen, voorzitter van de Vereniging Sierteeltvervoerders (VSV) en directeur/eigenaar van Selman Transporten in Bemmel, weet er alles van. 

Coronavirus nekt handel

“Om maar even bij het begin te beginnen: zo'n honderd jaar geleden zijn de veilingen in het leven geroepen om de afzet van de grote variëteit aan bloemen en planten te organiseren. Dat gaat door de verkoop voor de klok en directe verkoop. Bij dat laatste heeft de veiling de rol van bemiddelaar tussen kweker en handel/retail en zorgt zij ervoor dat betalingen voor kwekers gegarandeerd zijn. Op 1 april met de cijfers van het eerste kwartaal zaten en zitten kwekers en veilingen nog steeds in zak en as. Doordat er veel meer bloemen en planten zijn aangeleverd dan er kon worden verhandeld, werden ze veel minder waard. De gemiddelde productprijs ligt op 1 april 26 tot 27 procent lager en dat was een paar weken geleden zelfs 50 procent. Daarnaast is de dagomzet van 1 april 2020 van de veiling met circa 57 procent gedaald ten opzichte van vorig jaar.” 

Verlies

Tot voor kort konden kwekers onbeperkt hun producten aanleveren bij veilingen. Echter, om de prijs te reguleren wordt nu per dag bepaald wat er per productgroep en per kweker mag worden aangevoerd, aldus Driessen. “En dat hoort niet in deze tijd. Maart, april, mei: dat is voor de sierteelt het hoogseizoen waarin doorgaans 60 procent van de omzet wordt gegenereerd. Zeker als het gaat om bloeiers en eenjarig goed is dit een enorm verlies. Voor bijvoorbeeld vaste planten, heesters, coniferen en ander langjarig goed kun je de levertijd verlengen en heb je per saldo minder verlies. Je bent dan als kweker en vervoerder nu je omzet wel kwijt, maar het product is er nog en kan op een later moment worden verkocht en vervoerd.”

Kostenstijging

Voor de vijftig tot zestig transportbedrijven die lid zijn van de VSV heeft de coronacrisis dus een enorme impact. "Veel van deze bedrijven richten zich voornamelijk op de sierteelt en hebben te maken met een omzetdaling van 40 tot 60 procent. Daar komt dan nog eens bij dat de kosten voor het ophalen van de lading veel hoger zijn. Was je vrachtwagen eerst vol bij vijf laadadressen, nu is een wagen pas vol na vijftien laadadressen, omdat kwekers aanzienlijk minder bloemen en planten mogen aanbieden bij de veilingen." Transportbedrijven die naast het sierteeltvervoer actief zijn voor andere deelmarkten hebben het verhoudingsgewijs wat gemakkelijker dan vervoerders die alleen bloemen en planten vervoeren. "Als Selman beleveren wij ook een aantal grote retailers en dat helpt ons in deze tijd.”

Verruiming rij- en rusttijden

Wat Selman en de sierteeltvervoerders in het algemeen, niet echt helpt, zijn de diverse maatregelen die de overheid heeft genomen om het bedrijfsleven te steunen. Het verruimen van de rij- en rusttijden voor onder meer de vervoerders van levensmiddelen had volgens Driessen niet mogen gebeuren. "In plaats van nu de distributiebedrijven meer ruimte te geven om de enorme vraag aan levensmiddelen in de supermarkten te kunnen behappen, hadden ze ervoor moeten kiezen dat transportbedrijven, die omzetverlies lijden daarvoor in te zetten. Dan hadden ook sierteeltbedrijven de omzetverliezen wat kunnen indammen." 

Verder vindt Driessen de mogelijkheden die het noodfonds NOW zou moeten bieden voor het transport tegenvallen. "Daarbij is de gemiddelde omzet over vier kwartalen in 2019 de basis. Er wordt in deze regeling geen rekening gehouden met de verschillende seizoenen die wij als sierteeltvervoerders hebben. Verder worden bedrijven die een structureel betere omzet hebben in 2020 ten opzichte van 2019 benadeeld. Dus heb je nieuwe klanten geacquireerd voor 2020 Jammer dan. Verder wordt er op concernniveau gekeken. Als je bedrijf meerdere bv's hebt wordt de omzet daarvan bij elkaar opgeteld. Voor middelgrote bedrijven die maar één bv hebben, is dit geen probleem, maar heb je meer bv's waarvan een transportonderdeel slecht loopt, dan kan het zijn dat je steun misloopt, omdat dat gecompenseerd wordt door een van de andere bv's."

Noodfonds transport

VSV-voorzitter Driessen pleit in deze coronavirustijd voor een noodfonds transport, zoals dat ook wordt opgezet voor de tuinbouw. "Wat dat betreft zou ik graag wat meer daadkracht en actie zien vanuit TLN, zodat alle transportondernemers en dat zijn er veel meer dan alleen sierteelt – denk aan export, evenementen, horeca enzovoorts – voor een substantieel deel schadeloos kunnen worden gesteld. Ik vrees dat we het ook nu weer op eigen kracht moeten doen. We zijn een gezond bedrijf, gehard door voorgaande crisissen en zullen er ook nu wel doorheen komen. Maar helaas geldt dat niet voor alle collega-transportbedrijven. Er moet echt iets gebeuren!"